آنفلوانزا چیست؟

آنفلوانزا یک بیماری تنفسی واگیردار است که به­ واسطه­ ی ویروس­ های آنفلوانزا (که بینی، گلو، و گاها ریه­ ها را دچار عفونت می­ کنند)، ایجاد می­گردد. آنفلوانزا می ­تواند موجب بیماری خفیف تا شدید فرد شده و گاهی اوقات نیز ممکن است به مرگ بیانجامد. بهترین راه برای پیشگیری از آن دریافت واکسن است که هر سال باید انجام شود.

علائم 

آنفلوانزا می ­تواند باعث بیماری خفیف تا شدید در افراد شده و گاهی اوقات ممکن است به مرگ منجر شود. آنفلوانزا با سرماخوردگی تفاوت دارد. معمولاً به طور ناگهانی فرد را مبتلا میکند. افراد مبتلا  اغلب چند یا همه­ ی علائم ذیل را احساس می ­کنند:

• تب * یا احساس تب و لرز
• سرفه
• گلودرد
• آبریزش یا گرفتگیِ بینی
• درد عضلانی یا جسمی
• سردرد
• خستگی
• برخی از افراد ممکن است استفراغ و اسهال نیز داشته باشند، هرچند این علائم بیشتر در کودکان رایج است تا بزرگسالان.

* شایان ذکر است که همه ­ی افراد مبتلا به آنفلوانزا دچار تب نمی­  شوند.

نحوه ­ی شیوع

اکثر متخصصان بر این عقیده ­اند که ویروس­ های آنفلوانزا عمدتاً توسط قطرات ریزی منتشر می ­شوند که افرادِ مبتلا به آنفلوانزا هنگام سرفه، عطسه یا صحبت کردن آنها را ایجاد می ­کنند [و در هوا پخش می­ کنند]. این قطرات ریز می ­توانند وارد دهان یا بینی اطرافیان شوند. در یک روش دیگر که کمتر رایج است، شخص با لمس کردن سطوح یا اشیائی که ویروس آنفلوانزا روی آنها نشسته، و سپس لمس کردن دهان، بینی یا احتمالاً چشم­های خود، ممکن است مبتلا به آنفلوانزا شود.

هر سال چه تعداد از مردم به واسطه آنفلوانزا بیمار می­ شوند؟

یکی از پژوهش ­های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری­ ها که در نشریه «بیماری­های عفونی بالینی» منتشر شده، با استفاده از دو روش متفاوت درصدی از جمعیت ایالات متحده که به واسطه ­ی آنفلوانزا بیمار شده بودند را بررسی و یافته­ های حاصل را مقایسه نموده است. هر دو روش یافته ­های یکسانی داشتند؛ این یافته­ ها نشان می­ دادند که به طور متوسط حدود ۸ درصد از جمعیت ایالات متحده در هر فصل به آنفلوانزا مبتلا می ­شوند که بسته به فصل مورد نظر، این عدد بین ۳% تا ۱۱% متغیر است.

چرا برآورد ۳% تا ۱۱% با دامنه­ ی ۵% تا ۲۰% (که پیشتر مورد استناد قرار می­ گرفت) تفاوت دارد؟

برآورد ۵% تا ۲۰% که عموماً به آن استناد می­ شد مبتنی بر پژوهشی بود که هم بیماریِ آنفلوانزای دارای علائم و هم آنفلوانزای بدون علائم را بررسی می­ کرد؛ که یعنی پژوهش مذکور افرادی که احتمالاً آنفلوانزا داشته اما از آن آگاه نبودند (چون هیچگونه علائمی نداشتند) را نیز در نظر گرفته بود. دامنه ­ی ۳% تا ۱۱% برآورد نسبت افرادی است که مبتلا به بیماری آنفلوانزای بدون علامت هستند.

احتمال ابتلا به آنفلوانزا در چه افرادی بیشتر است؟

مطالعات بیماری­های عفونی بالینی نشان می دهد که کودکان بیشترین احتمال ابتلا به آنفلوانزا را دارند در حالی که افراد ۶۵ سال به بالا کمترین احتمال ابتلا به این بیماری را دارا هستند. میانگین مقادیر شیوع (یا درصد بروز بیماری) بر حسب گروه­های سنی بدین ترتیب بود: ۳/۹% برای کودکان [و نوجوانانِ] ۱۷-۰ ساله، ۸/۸% برای بزگسالان ۶۴-۱۸ ساله، و ۹/۳% برای بزرگسالان ۶۵ سال به بالا. این یعنی احتمال ابتلای کودکان و نوجوانانِ زیر ۱۸ سال به «آنفلوانزا دارای علائم» در مقایسه با بزرگسالان ۶۵ سال به بالا، بیش از دو برابر می ­باشد.

شیوع فصلی آنفلوانزا چگونه تخمین زده می ­شود؟

ابتلا به ویروس آنفلوانزا به قدری رایج است که تعداد افراد مبتلا در هر فصل را می ­توان صرفاً تخمین زد. این تخمین­ها یا برآوردهای آماری بر اساس میزان افراد بستری­شده در بیمارستان طبق سنجش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری­ها هستند که تعدیل می­ شوند تا برآوردی از تعداد کل مبتلایان به آنفلوانزا در ایالات متحده برای یک فصل آنفلوانزای معین، بدست آید.

سپس تخمین ­ها یا برآوردهای مربوط به تعداد مبتلایان بر حسب جمعیتِ سرشماری ­شده تقسیم می ­شوند تا شیوع فصلی (یا درصد بروز بیماری) آنفلوانزا تخمین زده شود.

آیا شیوع فصلی آنفلوانزا بر اساس شدت فصل آنفلوانزای مربوطه تغییر می­ کند؟

بله. نسبت یا درصد افرادی که به دلیل آنفلوانزا بیمار می­ شوند متغیر است. یکی از مقالات چاپ شده در نشریه «بیماری­های عفونی بالینی» به این نتیجه رسید که بین ۳ تا ۱۱ درصد از جمعیت ایالات متحده هر ساله دچار علائم آنفلوانزا و مبتلا به آن می­شوند. برآورد ۳% مربوط به فصل ۲۰۱۲-۲۰۱۱ است؛ فصلی که ویروس H1N1 در آن غالب بود و به عنوان فصلی با شدت پایین طبقه­ بندی ­شد؛ در حالی که در فصل ۲۰۱۵-۲۰۱۴ ویروس H3N2 غالب بود و به عنوان فصلی با شدت بالا طبقه­ بندی گردید.

جدول ۱. برآوردهای شیوع آنفلوانزای دارای علائم بر حسب گروه سنی، ایالات متحده، ۲۰۱۶-۲۰۱۰

دوره­ ی واگیری

شما ممکن است قبل از آنکه بدانید بیمار هستید آنفلوانزا را به شخص دیگری منتقل کنید، درست مثل زمانی که [می­دانید] بیمار هستید.

• افراد مبتلا به آنفلوانزا در ۳ تا ۴ روز اولِ پس از شروع بیماری بیشترین میزان واگیری را دارند.
• برخی از بزرگسالانِ [ظاهراً] سالم از ۱ روز قبل از پیدایش علائم و تا ۵ الی ۷ روز بعد از بیمار شدن، می ­توانند دیگران را آلوده کنند.
• بعضی از افراد، به ویژه کودکان خردسال و اشخاصی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، ممکن است قادر باشند برای مدت طولانی­ تری دیگران را آلوده نمایند.

شروع علائم

از زمانی که یک شخص در معرض آنفلوانزا قرار گرفته و مبتلا به آن می ­شود تا هنگامی که علائم شروع به پیدایش می ­کنند تقریباً دو روز به طول می ­انجامد، اما می ­تواند از حدود ۱ تا ۴ روز متغیر باشد.

عوارض 

عوارض آنفلوانزا می­ تواند شامل این موارد باشد: سینه­ پهلوی باکتریایی، عفونت گوش، عفونت­ های سینوسی و وخامت عارضه­ های پزشکی مزمن از قبیل نارسایی احتقانی قلب، آسم، یا دیابت.

افرادی که به واسطه آنفلوانزا در ریسک بالایی هستند

هر کسی می ­تواند مبتلا به آنفلوانزا شود (حتی افراد سالم)، و عوارض جدیِ مرتبط با آن در هر سنی می ­توانند رخ دهند، اما برخی افراد در صورت بیمار شدن در ریسک بالای دچار شدن به عوارض مربوط به آنفلوانزا هستند. این افراد عبارتند از سالمندان ۶۵ سال به بالا، افرادِ دارای عارضه­های پزشکی مزمن مشخص با هر سنی (مانند آسم، دیابت، یا بیماری قلبی)، زنان باردار، و کودکان زیر ۵ سال.

پیشگیری 

اولین و مهمترین اقدام در پیشگیری از آنفلولانزا دریافت واکسن آن به صورت سالانه می­ باشد. واکسن آنفلوانزا در کاهش امراض مرتبط با آنفلوانزا و خطر عوارض جدیِ ناشی از این بیماری (که می­توانند به بستری شدن یا حتی مرگ فرد بیانجامند)، مؤثر واقع شده است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری­ها همچنین اقدامات پیشگیرانه­ ی روزانه را سفارش می­کند (مانند دوری از افراد بیمار، پوشاندن سرفه­ ها و عطسه­ ها و شستشوی مداوم دست­ها) بدین منظور که سرعت گسترش میکروب­ هایی که باعث ایجاد بیماری ­های دستگاه تنفسی (بینی، گلو و ریه­ ها) می ­شوند، کاهش یابد.

تشخیص

بازشناسی و تشخیص آنفلولانزا از سایر بیماری­ های تنفسیِ ویروسی یا باکتریایی صرفاً بر اساس علائم، بسیار دشوار است. تست­ هایی به منظور تشخیص آوجود دارند.

درمان

داروهایی ضد ویروس آنفلولانزا وجود دارند که می­ توانند جهت درمان این بیماری به کار گرفته شوند.